Отырыста бизнес қауымдастығының ұсыныстары қаралды.
«Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасында барлық апелляциялық сатылар үшін азаматтық істер бойынша экстерриториалдылықты автоматты түрде анықтауды бекіту ұсынылады. Соның арқасында облыстық соттардың судьялары аудандық деңгейде шешім қабылдауға ықпал ете алмайды. Бұл туралы Жоғарғы Сот Төрағасы Асламбек Мерғалиевтің Ұлттық төлемдер Президиумының Төрағасы Райымбек Баталовпен және Ұлттық кәсіпкерлер палатасы басқарма төрағасының орынбасары Ербол Өстеміровпен кездесуінде белгілі болды, деп хабарлайды палатаның баспасөз қызметі.
Отырыста бизнес-қоғамдастықтың кассациялық сатыны қайта форматтау туралы ұсыныстары талқыланды, өйткені қазіргі уақытта азаматтық істер бойынша өтініштердің басым бөлігі қарауға түспеген.
Қылмыстық іс жүргізу кодексіне енгізілген өзгерістер 2022 жылғы 1 шілдеден бастап сот актілерін қайта қарау туралы өтініштерді ашық сотта тек қылмыстық істер бойынша алқалы құрамда алдын ала қарауға мүмкіндік береді. Өтініштерді қарау үш судьяның құрамында, сот отырысы залында қылмыстық процеске қатысушылардың қатысуымен ашық түрде жүзеге асырылады. Жоғарғы Соттың Әкімшілік істер жөніндегі алқасында құрылған күннен бастап, яғни 2021 жылғы 1 шілде - әкімшілік сот төрелігі енгізілген күннен бастап үздіксіз кассациялық тәртіп қолданылуда.
«Ұқсас рәсім азаматтық істерді қозғаған жоқ, сондықтан ашық сот отырысында барлық өтініштерді алқалы түрде қарау қажет, бұл сот төрелігіне қолжетімділікті кеңейтіп қана қоймай, сонымен қатар сот ісін жүргізудің барлық түрлері бойынша кассациялық қадағалау тәртібін біріздендіруге мүмкіндік береді»,- деп сенеді ҰКП.
Жоғарғы Соттың жаңадан қабылдаған түзетулері шалғай елді мекендердегі шағын аудандық соттардың төрағасы лауазымын жою туралы бастама көтерсе, облыстық сот алқаларының төрағаларын сайлау мәселелері ашық күйінде қалып отыр. Сот төрелігін жүзеге асырудағы тәуелсіздікті қамтамасыз ету үшін Ұлттық палата барлық апелляциялық соттар үшін азаматтық істер бойынша экстерриториалдылықты автоматты түрде анықтауды бекітуді ұсынды.
Ұсынылып отырған нұсқада облыстық соттардың судьялары аудандық деңгейде шешім шығаруға ықпал ете алмайды және бірінші сатыдағы соттарға талап-арыздарды беру кезінде айрықша құзыретіне қатысты мәселелерді қозғамайды.
«Жоғарғы Сот Кеңесі мәртебесін нығайтудың маңыздылығы: іріктеуден бастап барлық деңгейдегі судьяларды тағайындау бойынша ұсынымдарға дейінгі нақты кадрлық функциялары бар толыққанды институтқа айналуы тиіс. Бүгінгі таңда соттарға кадрлық резервке алуға үміткерлерді қарау қажеттігі жүктелді. Конкурсқа қатысушылар Соттармен ынтымақтастық жөніндегі кеңестің және жалпы отырыстың қорытындысын алуы тиіс», - деп түсіндіреді ҰКП.
Сондай-ақ кадр саясатын Жоғарғы Сот Кеңесінің айрықша функционалдық мүмкіндігіне жатқызу ұсынылады, оның құрамы заң қоғамдастығының өкілдерінен кем дегенде жартысы тұруы керек, бұл қоғамдық бақылауды арттыруды қамтамасыз етеді.
Райымбек Баталов Жоғарғы Сот басшылығының экономикалық істердің әртүрлі санаттары бойынша ҰКП және бизнес-қоғамдастық өкілдерімен мерзімді кездесулерін өткізуді және мұндай істерді іріктеу критерийлерін алдын ала анықтауды ұсынды.
Ұлттық палата ұсыныстарының басым бөлігі Жоғарғы Сотта қолдау тапты.