Қаңтар оқиғасы кезінде азаптаумен айналысқан тоғыз қауіпсіздік қызметкері түрмеге қамалды, деп хабарлады Бас прокуратураның баспасөз қызметі.
«Өткен жылдың басынан бері мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша прокурорлар «Қаңтар оқиғасы» кезіндегі азаптаулар бойынша 11 қылмыстық істі тергеді. Тергеу қорытындысы бойынша 84 азаматты азаптаған құқық қорғау органдарының 35 қызметкері қылмыстық жауапкершілікке тартылды. Тоғыз адам нақты бас бостандығынан айыру жазасына кесілді, ал қалғандары бойынша сот процесі жүріп жатыр» делінген хабарламада.
31 наурызда Бас прокуратурада үкіметтік емес ұйым өкілдерінің, адвокаттардың, Жоғарғы Сот, әділет, құқық қорғау және құқық қорғау органдары өкілдерінің қатысуымен «Азаптау істерін тергеудің өзекті мәселелері» тақырыбында дөңгелек үстел өтті. Оған адвокаттар, Жоғарғы сот, заңгерлер, арнайы мекемелер, сондай-ақ ғылыми қоғамдастық өкілдері қатысты.
Іс-шарада Бас Прокурордың орынбасары Болат Дембаев «Қаңтар оқиғасы» кезіндегі құқық бұзушылықтарды анықтаудағы маңызды мәселелердің бірі Алматы қаласы мен Алматы облысында бейнебақылау жазбаларын сақтайтын серверлердің қасақана жойылғанын айтты.
«Арнайы прокурорлар бұл таспаларды қалпына келтіріп, кейін оларды азаптаудың негізгі айғағы ретінде пайдалана алды. Талқылау барысында құқық қорғау органдарына жеткізілген азаматтардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселесі қозғалды. Қылмыстық қудалау органдарында азаптауды болдырмау мақсатында барлық жерде бейнебақылау орнатылған» деп жазды ведомство.
Прокуратураның тексеруімен қылмыстық қудалау органдарының бейнебақылау жүйелерімен қамтылмаған, «соқыр аймақтар» деп аталатын 6159 учаскесі мен мекемелер анықталғаны атап өтілді. Оқиға барысында 937 камера істен шыққан.
«Қазір бұл кемшіліктерді жою шаралары жүргізілуде. Сонымен қатар, бұл салада басшылар мен қызметкерлердің азаптаулардың алдын алу бойынша міндеттері мен оларға жол бергені үшін жауапкершілік нақты регламенттелмеген. Енді сеніп тапсырылған бөлімшеде азаптауға жол берген басшылар жұмыстан босатуды қоса алғанда, тиісті нұсқау бойынша жауапкершілікке тартылады» делінген хабарламада.
Қорытындылай келе, Бас Прокурордың орынбасары азаптауларға қарсы іс-қимыл, оның ішінде олардың алдын алу, оларға «мүлдем» төзбеушілікті дамыту бойынша қабылданып жатқан кешенді шараларға тоқталды.
Өз кезегінде заң қоғамдастығы азаптау істері бойынша қылмыс іздерін тиімді біріктіру үшін прокуратурада сот-сараптама бөлімшесін құру туралы ұсыныс жасады.
Жалпы, тараптар адам құқықтарын қорғау және азаптаулармен күресу бойынша нәтижелі жұмыс жасауға ортақ ниет білдірді.